AIDS là một đại dịch nguy hiểm, ảnh hưởng đến đến tính mạng, sức khỏe và tương lai nòi giống con người. Đại dịch AIDS còn tác động mạnh mẽ đến sự phát triển kinh tế, văn hóa, trật tự, an toàn xã hội cũng như đe dọa sự phát triển bền vững đất nước. Chính vì thế, ngày 1/12 hằng năm được chọn là ngày Thế giới phòng, chống AIDS.
Lịch sử ngày Thế giới phòng, chống AIDS (World AIDS Day)
Ngày 1/12 hằng năm được chọn là ngày Thế giới phòng, chống AIDS. Phong trào nhằm nâng cao nhận thức về sự nguy hiểm do việc lây nhiễm, và để tưởng nhớ các nạn nhân đã chết vì bệnh AIDS.
Dải băng đỏ biểu tượng toàn cầu cho tình đoàn kết với những người nhiễm AIDS
“Ngày thế giới phòng, chống AIDS” được James Bunn và Thomas Netter, hai viên chức thông tin đại chúng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Genève, Thụy Sĩ đưa ra lần đầu vào tháng 8 năm 1987.
Bunn và Netter nêu ý kiến của họ cho Dr. Jonathan Mann, Giám đốc Chương trình toàn cầu về bệnh AIDS (nay gọi là Chương trình chung của Liên Hiệp Quốc về AIDS).
Dr. Mann thích sáng kiến này, đã chấp thuận và đồng ý với khuyến nghị về việc tổ chức “Ngày Thế giới phòng, chống AIDS” đầu tiên vào ngày 1 tháng 12 năm 1988.
Với hình tượng dải băng đỏ, có thể buộc ở cổ tay hoặc để ở những nơi trang trọng. Đây chính là biểu tượng toàn cầu cho tình đoàn kết với những người nhiễm AIDS.
AIDS là gì?
Vi rút qua kính hiển vi
AIDS là chữ viết tắt của “hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải” (Acquired Immunodeficiency Syndrome).
AIDS là giai đoạn cuối của quá trình nhiễm HIV. Trong giai đoạn này hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy yếu nên người bệnh dễ mắc các bệnh như: nhiễm khuẩn, ung thư..
Hiện nay vẫn chưa có một loại thuốc nào có thể chữa khỏi bệnh HIV/AIDS. Biết cách tự phòng cho mình và cho cộng đồng cũng như tuyên truyền cho mọi người cùng hiểu biết, được coi như là vắc xin hiệu quả để phòng ngừa AIDS hiện nay.
Các giai đoạn nhiễm bệnh
Có 04 giai đoạn nhiễm:
Giai đoạn sơ nhiễm (còn gọi là thời kỳ cửa sổ). Thời gian kéo dài từ 2 đến 6 tháng, cơ thể hoàn toàn bình thường. Xét nghiệm HIV cho kết quả âm tính (vì thế trong giai đoạn này dễ lây bệnh cho người khác nếu quan hệ tình dục không an toàn).
Giai đoạn nhiễm không HIV triệu chứng: Thời gian từ 5 đến 7 năm cơ thể vẫn khỏe mạnh bình thường. Xét nghiệm (+) dương tính.
Giai đoạn cận AIDS: Vẫn không có biểu hiện đặc trưng, xét nghiệm (+) dương tính.
Giai Đoạn AIDS: có các triệu chứng sau: Gầy sút ( giảm trên 10% trọng lượng cơ thể ), sốt – tiêu chảy – ho kéo dài trên 1 tháng, xuất hiện nhiều bệnh như: ung thư – viêm phổi – lao – viêm da – lở loét toàn thân, người bệnh nhanh chóng tử vong tùy theo điều kiện chăm sóc và điều trị.
Các con đường lây truyền AIDS
Lây qua đường tình dục
Virus AIDS có rất nhiều trong chất dịch sinh dục của người bị nhiễm. Do vậy, virus AIDS có thể xâm nhập vào máu bạn tình qua cơ quan sinh dục. Việc sinh hoạt tình dục dù có giao hợp hay chỉ tiếp xúc cơ quan sinh dục đều có khả năng lây nhiễm.
Lây qua đường máu
HIV có rất nhiều trong máu người nhiễm. Do vậy việc dùng chung bơm kim tiêm, dụng cụ y tế không qua tiệt trùng với người nhiễm đều làm cho bạn bị lây AIDS.
Không dùng chung kim tiêm để tránh lây truyền AIDS
Riêng về ma túy, bản thân nó không sinh ra AIDS nhưng người nghiện ma túy dễ dàng bị lây nhiễm HIV khi dùng chung bơm kim tiêm với bạn nghiện hoặc bơm kim tiêm tại tụ điểm bán thuốc.
Lây từ mẹ sang con
Tỷ lệ trẻ em sinh ra bị nhiễm AIDS từ những người mẹ bị nhiễm AIDS là 25-30%. AIDS có thể lây từ mẹ sang bé qua nhau thai khi bé trong bụng mẹ. Qua máu và qua sữa mẹ khi cho con bú. Trẻ sơ sinh nhiễm AIDS thường không sống được quá 3 năm.
Cách phòng tránh
Phòng nhiễm AIDS lây qua đường tình dục
Sống lành mạnh, chung thuỷ một vợ một chồng, không quan hệ tình dục bừa bãi.
Trong trường hợp quan hệ tình dục với một đối tượng chưa rõ có bị nhiễm AIDS không. Cần phải thực hiện tình dục an toàn để bảo vệ cho bản thân bằng cách sử dụng bao cao su đúng cách.
Phát hiện sớm và chữa trị kịp thời các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm AIDS. Vì những tổn thương do nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục sẽ là cửa vào lý tưởng cho vi rút này.
Phòng nhiễm AIDS lây qua đường máu
Không tiêm chích ma túy.
Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thật cần thiết. Chỉ nhận máu và các chế phẩm máu đã xét nghiệm AIDS.
Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô trùng. Không dùng chung bơm kim tiêm. Sử dụng dụng cụ đã tiệt trùng khi phẫu thuật, xăm, xỏ lỗ, châm cứu.
Tránh tiếp xúc trực tiếp với các dịch cơ thể của người nhiễm AIDS.
Dùng riêng đồ dùng cá nhân: dao cạo, bàn chải răng, bấm móng tay.
Phòng nhiễm AIDS lây truyền từ mẹ sang con
Người phụ nữ bị nhiễm thì không nên có thai vì tỷ lệ lây truyền sang con là 30%.
Trường hợp muốn sinh con, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn về cách phòng lây nhiễm cho con.
Sau khi đẻ nếu có điều kiện thì nên cho trẻ dùng sữa bò thay thế sữa mẹ.
Phòng chống AIDS là trách nhiệm và nghĩa vụ của toàn xã hội
Có thể khẳng định, việc phòng chống AIDS là trách nhiệm và nghĩa vụ của toàn xã hội, của từng gia đình và mỗi cá nhân. Tất cả chúng ta cần phải trang bị cho mình đầy đủ những kiến thức về phòng, chống AIDS. Thường xuyên tham gia các buổi tuyên truyền về các tệ nạn xã hội. Có lối sống lành mạnh, tự chủ trong các mối quan hệ với bạn bè. Không sa vào những tệ nạn xã hội như ma túy, mại dâm nhằm góp phần đẩy lùi đại dịch AIDS
Bớt đi một ánh mắt kỳ thị là tăng thêm một tia hy vọng cho người nhiễm AIDS.
