Ngày 28/7 hằng năm là Ngày Thế giới Phòng chống Viêm gan (World Hepatitis Day). Dịp để toàn cầu cùng hành động nhằm nâng cao nhận thức, phòng ngừa và đẩy lùi các bệnh viêm gan do virus.
Ngày Thế giới phòng chống viêm gan siêu vi (World Hepatitis Day)
Viêm gan siêu vi – Mối đe dọa thầm lặng đến sức khỏe cộng đồng
Viêm gan do virus là nhóm bệnh nguy hiểm nhưng diễn tiến âm thầm, đặc biệt là viêm gan B và C. Người nhiễm thường không có triệu chứng rõ rệt trong nhiều năm. Khi phát hiện thì bệnh đã chuyển sang giai đoạn biến chứng như xơ gan, suy gan, hoặc ung thư gan.
Tại Việt Nam, viêm gan siêu vi là một vấn đề y tế công cộng đáng báo động:
- Khoảng 6,5 triệu người đang sống chung với viêm gan B, gần 900.000 người nhiễm viêm gan C.
- Hằng năm ghi nhận khoảng 80.000 ca xơ gan, ung thư gan và khoảng 40.000 ca tử vong liên quan đến các virus này.
- Dự báo đến năm 2025, số ca ung thư gan liên quan đến HBV có thể lên đến 58.600 ca, tăng 60% so với năm 2005.
Viêm gan A cũng không thể xem nhẹ. Dù thường lành tính, nhưng tỷ lệ tử vong ở người >50 tuổi mắc lần đầu có thể lên đến 2% nếu không có miễn dịch từ trước. Trẻ em và người lớn chưa tiêm phòng là nhóm nguy cơ cao.
Viêm gan siêu vi nếu không phát hiện điều trị sớm sẽ dẫn đến ung thư gan
Viêm gan virus lây qua những con đường nào?
Trên thực tế, viêm gan siêu vi không phải là bệnh “lạ” nhưng lại thường bị hiểu sai, dẫn đến sự chủ quan trong phòng ngừa và điều trị. Để bảo vệ bản thân và cộng đồng, việc hiểu rõ các con đường lây truyền của virus viêm gan là bước đầu tiên quan trọng, giúp mỗi người chủ động hơn trong việc phòng tránh và kiểm soát bệnh.
| Loại virus | Đường lây chính | Biến chứng nếu không điều trị |
|---|---|---|
| Viêm gan A | Đường tiêu hóa (ăn uống nhiễm bẩn, vệ sinh kém) | Viêm gan cấp, nguy cơ cao với người già |
| Viêm gan B | Máu, dịch cơ thể, mẹ truyền sang con | Xơ gan, suy gan, ung thư gan |
| Viêm gan C | Máu (dùng chung kim tiêm, truyền máu không an toàn) | Xơ gan, ung thư gan, không có vaccine |
Giai đoạn phát triển của viêm gan nếu không được điều trị kịp thời
Giải pháp chủ động: Tiêm phòng – Xét nghiệm – Điều trị sớm
1. Tiêm phòng đầy đủ
- Viêm gan A: 2 mũi, cách nhau 6–18 tháng. Nên tiêm cho trẻ >1 tuổi và người chưa có miễn dịch.
- Viêm gan B:
- Trẻ sơ sinh: Mũi đầu trong 24 giờ đầu sau sinh, sau đó hoàn tất đủ liều trong 6 tháng đầu đời.
- Người lớn: Tiêm đủ 3 mũi theo lịch 0 – 1 – 6 tháng nếu chưa có kháng thể.
- Viêm gan C: Hiện chưa có vắc-xin. Phòng ngừa bằng lối sống an toàn, xét nghiệm định kỳ và điều trị sớm.
Tiêm vaccine viêm gan đúng và đủ liều để đảm bảo đủ kháng thể
Xét nghiệm kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm
2. Đối tượng nên chú ý về phòng tránh bị nhiễm viêm gan siêu vi?
Viêm gan siêu vi có thể tấn công bất kỳ ai, nhưng một số nhóm người có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn do đặc thù sức khỏe, môi trường sống hoặc tính chất công việc. Việc nhận diện các nhóm nguy cơ này giúp nâng cao cảnh giác, từ đó chủ động trong việc phòng ngừa và điều trị sớm để hạn chế biến chứng nặng nề.
- Trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai (phòng HBV từ mẹ sang con).
- Người từng truyền máu, chạy thận, tiêm chích ma túy.
- Nhân viên y tế, thợ xăm, người làm ngành thẩm mỹ.
- Người cao tuổi, có bệnh gan mạn tính, hoặc sống nơi vệ sinh kém.
Ngày 28/7 Chủ động phòng viêm gan – Sống khỏe mỗi ngày
Viêm gan siêu vi là mối nguy thầm lặng nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. Hưởng ứng Ngày Viêm gan Thế giới 28/7, mỗi cá nhân và cộng đồng cần chủ động hành động ngay từ hôm nay: nâng cao nhận thức, xét nghiệm sàng lọc định kỳ, tiêm phòng đầy đủ và điều trị kịp thời nếu phát hiện nhiễm bệnh.
Ngày Thế giới Phòng chống Viêm gan là cơ hội để mỗi người kiểm tra lại tình trạng sức khỏe gan của mình, chủ động tiêm phòng nếu chưa miễn dịch và lan tỏa thông tin đúng về bệnh đến cộng đồng “Đừng đợi đến khi có triệu chứng mới xét nghiệm. Viêm gan có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm”.
Chủ động phòng ngừa viêm gan – bảo vệ bản thân và người thân xung quanh
KẾT LUẬN
Thế giới đang hướng đến mục tiêu loại trừ viêm gan siêu vi như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng. Để làm được điều đó, mỗi cá nhân cần hành động ngay hôm nay từ việc tiêm chủng đúng lịch, xét nghiệm định kỳ, đến việc xóa bỏ kỳ thị với người bệnh.
